Voor onze filmavonden had Frans Vijlbrief, de organiserende movieman, dit keer een documentaire uitgekozen over zeespiegelrijzing op de koraaleilandengroep KIRIBATI (micronesie). Een thema dat past bij onze groenkerkenactie. Er waren 17 deelnemers op af gekomen, gelukkig ook niet-leden PKN.
Titel van de film was ‘Anote’s Arc’: als een moderne Noach maar dan met de president van Kiribati, die Anote heet. Deze man moest de afgelopen jaren de eilanden met zo’n 100.000 bewoners zien te redden vanwege de klimaatveranderingen. De afgelopen jaren teisterden diverse onvoorspelde cyclonen het iets zuidelijker gelegen Fiji met golven die over Kiribati heen spoelden. In de tijden dat Kiribati bewoond raakte waren er op de evenaar nooit cyclonen. Nu echter veranderen de klimaatzones en zo zegt president Anote op de VN-conferentie over climate-change, “wij zijn hier de eersten die ‘jullie’ klimaatveranderingen op moeten vangen…”. Tegelijk is het meest aansprekende voor mij in deze film dat hij daarna zegt dat het niet een probleem is van hun alleen maar van de hele wereld. Hij wil dus niet alleen z’n eigen ‘bootje’ redden maar dat van de aarde! Ik moest daarbij meteen aan de reddingsactie van Mandela denken.
Zo dichtbij is dat dus, die zeespiegelrijzing de komende tijd. Wij hier op ons eilandje Walcheren weten er alles van, van overstromingen, ook als we er niet eens zelf bij waren destijds. Wij zijn (de laatste 2 keren) deels geëvacueerd en daarna meteen gaan bouwen aan de deltawerken. Op Kiribati werden dunne randjes met zandzakken geplaatst, maar er was geen financiering voor serieuze dijken. Dus ging Anote op zoek naar landen die 100.000 mensen wilden opnemen (klimaatvluchtelingen). Nou, Nw Zeeland kon er met de nodige formaliteiten wel 70 toelaten en we volgenden in de docufilm 1 gezinnetje dat na een jaar werd herenigd. Op een VN-conferentie vroeg Anote vervolgens of Australië wellicht grondgebied genoeg had… nee dus. Dus nu zitten alle inwoners nog in hun natte huizen. Aangrijpend is het als je je realiseert dat mensen die geworteld zijn op hun koraaleiland, ontworteld raken als ze verkassen naar onbekend gebied. Je raakt dan de verbinding kwijt met je roots. Maar vooralsnog zie ik ook geen andere oplossing dan het verlaten van die eilandengroep voor het jaar 2100 … het meest wrange was aan het slot bij de aftiteling dat na het aftreden in 2016 van Anote een nieuwe regering de klimaatplannen weer schrapte en gaat afwachten en improviseren. Zo herkenbaar en zo dichtbij is dus veraf…
In het nagesprek bij de film wisselden wij impressies en onze eigen handelingsperspectieven uit. De een gaf aan niets te doen als privépersoon, maar de noodzakelijke grote transities af te wachten van politici en andere machtigen. Een ander gaf juist aan dat oplossingen van alle kanten moeten komen, in het klein en in het groot. Elke druppel op onze gloeiende plaat der economie en handelsoorlogen telt mee, ook de kleinste theezakjes inzameling holt de steen uiteindelijk uit… hebben we geleerd uit de natuur.
Na afloop buiten zei een van de deelneemsters tegen me, dat het geweldig was om ervaringen en praktische ideetjes-in-het-klein uit te wisselen, zoals regenwater zelf opvangen en gebruiken, bakstenen in de spoelbak van het toilet zodat er minder liters (i.p.v 9) nodig zijn. “Ik wordt daar zo blij van” zei ze. Zodoende kunnen we samen iets bijdragen en niet moedeloos worden en bij de milieupakken neer gaan zitten. Bij die beweging sluit ik me heel graag aan en daar wordt ik blij van! U ook? Als kerken kunnen we gezamenlijk die bijdrage leveren aan een duurzame ontwikkeling om de aarde en de hele schepping te bewaren voor het nageslacht! En niet op te offeren aan de hebzucht van de vele topmensen die de macht hebben om de aarde uit te putten, zeeën leeg te vissen en oerwouden te kappen voor onze palmolie. Zij zouden daarentegen ook de machtpositie hebben om de andere kant op te zwemmen, en ontdekken dat ook zij kleinkinderen kunnen krijgen!!
Peter Geene